Działalność tej fundacji jako Regionalnej Instytucji Finansującej dla województwa podlaskiego pokazuje od lat, że podlascy przedsiębiorcy coraz chętniej sięgają po dotacje z Unii Europejskiej. Przemawiają za tym liczby: w latach 2002-2007 PFRR przyjęła ponad 2600 wniosków o dofinansowanie, z czego dotacje uzyskało ponad 900 przedsiębiorstw (niektóre wielokrotnie) na łączną kwotę przekraczającą 160 mln złotych.
Można stwierdzić, że podlascy przedsiębiorcy plasują się w czołówce zarówno aktywności, jak też skuteczności w pozyskiwaniu środków pomocowych, w szczególności z działań pro inwestycyjnych SPOWKP na tle kraju. Jesteśmy na drugim miejscu w Polsce pod względem ilości złożonych wniosków w przeliczeniu na 1000 firm (na 1000 firm z woj. podlaskiego do Fundacji złożono nieco więcej niż 10 wniosków)
Aktywność przedsiębiorców w ubieganiu się o dotacje
liczba złożonych wniosków w przeliczeniu na 1000 firm (SPO WKP 2.3 i 2.2.1)
Natomiast jeśli chodzi o skuteczność pozyskiwania dotacji, czyli ilość zaakceptowanych wniosków w stosunku do złożonych — zajmujemy 9 miejsce w kraju (na 16 województw):
Skuteczność aplikowania
procent dofinansowanych wniosków (%) SPO WKP 2.3 i 2.2.1
Podlascy przedsiębiorcy mogli ubiegać się o dotacje z trzech programów - działań w ramach SPOWKP: doradczego (2.1) oraz na inwestycje (2.3 i 2.2.1). Program ten wdrażany był centralnie przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości w Warszawie, przy pomocy 16 partnerów - Regionalnych Instytucji Finansujących (RIF) — po jednym dla każdego województwa, a skierowany dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw.
Wymierne efekty — podlaskie w liczbach
W ramach Działania 2.1 wspierającego usługi doradcze (typu: wdrożenie systemów zarządzania jakością, technologii informatycznych, czy opracowanie dokumentacji technicznej inwestycji) do PFRR wpłynęło 86 wniosków o dotacje, spośród których dofinansowanie przyznano 51 projektom, a zawarto 48 umów na kwotę blisko 1,3 mln złotych. Ostatecznie jednak zakończono 37 umów, czego bezpośrednim efektem było przekazanie beneficjentom tego programu dofinansowania w wysokości prawie 920 tys. złotych, które stanowiły 50% poniesionych przez przedsiębiorców kosztów.
Znacznie większym zainteresowaniem cieszyły się programy wspierające działania inwestycyjne przedsiębiorstw (wsparcie inwestycji w ramach 2.3 i wsparcie innowacyjnych inwestycji w ramach 2.2.1), podobnie zresztą jak i w przypadku wcześniej wdrażanych przez Podlaską Fundację Rozwoju Regionalnego programów Phare.
Do podlaskiej RIF wpłynęły aż 943 wnioski o dotacje na inwestycje (809 na działanie 2.3 i 134 na 2.2.1), z czego przyznano dofinansowanie 128 projektom z 2.3 i 5 projektom z 2.2.1. Ostatecznie zawarto 126 umowy z działania 2.3 na kwotę 74,7 mln złotych i 5 umów z działania 2.2.1 na kwotę 34,1 mln złotych. Oznacza to, że do podlaskich przedsiębiorstw wpłynęło około 4% wartości środków finansowych - łącznego budżetu krajowego dla Działań 2.3 i 2.2.1. Ciekawostką natomiast jest to, że podlaskie firmy stanowią jedynie 2,5% przedsiębiorstw w Polsce.
Do końca września 2008 wszystkie projekty w ramach Działania 2.3 zostały już zakończone. Rozliczono ostatecznie 121 projektów na kwotę 69,2 mln złotych. Wprawdzie kilku beneficjentów czeka jeszcze na płatność z PARP, ale ich rozliczenia już są zaakceptowane i tym samym kończą wdrażanie Działania 2.3 na Podlasiu.
Większe i bardziej innowacyjne, a tym samym skomplikowane projekty dofinansowane w ramach Działania 2.2.1 jeszcze są realizowane. Do końca września rozliczono i wypłacono 2 dotacje z tego programu dla podlaskich przedsiębiorców. Pozostałe umowy są w fazie rozliczeń, bądź jeszcze realizacji. Program ten jest szczególnie interesujący ze względu na fakt, że dofinansowanie mogły uzyskać jedynie wysoce innowacyjne projekty. Ponadto ich wartość — zarówno wydatków w projekcie, jak i procent dofinansowania (do 70%), znacznie przewyższały wartości projektów czy dofinansowania z Działania 2.3. Średnia wartość dotacji w ramach 2.2.1 w woj. podlaskim wyniosła ponad 17 mln złotych, a w ramach 2.3 — około 600 tys. złotych.
Ale kwota dofinansowania to nie wszystko. Przede wszystkim wymiernym efektem zrealizowanych projektów jest fakt przeprowadzenia inwestycji w regionie na poziomie przekraczającym 225 mln złotych (netto) i to w krótkim czasie, bo tylko w ciągu 4 lat.
Warto nimi się chwalić
Specyfika naszego regionu jest powszechnie znana. Nie jesteśmy regionem typowo przemysłowym jak centralna, czy zachodnia Polska. Jednak i my mamy czym się pochwalić. Bo oto okazuje się, że nasze małe i średnie firmy inwestują na Podlasiu w technologie z najwyższej półki — na skalę europejską, a nawet światową.
Przykładem może być tu firma Pana Czesława Fiedziuka — Wytwórnia Gazów Technicznych AMCO-GAZ z Zaścianek koło Białegostoku. Dzięki niemu województwo podlaskie wzbogaciło się o automatyczną napełnialnię gazów technicznych — technologia ta jest jedną z najlepszych i najnowocześniejszych tego typu w skali świata. Na stworzenie tej napełnialni firma AMCO-GAZ pozyskała dotację w kwocie 1.250.000 złotych, co było dofinansowaniem tylko części kosztów związanych z tą inwestycją. Właściciel AMCO-GAZu chętnie korzysta z funduszy europejskich, posiada spore doświadczenie w tym zakresie — zrealizował z sukcesem 8 umów dotacji, w tym aż 4 na inwestycje w ramach Phare oraz 2 w ramach SPOWKP 2.3.
Natomiast niekwestionowanym liderem w pozyskiwaniu środków UE oraz realizacji projektów na terenie naszego województwa jest MARPOL SA z Ignatek. Ten producent folii i opakowań dzięki funduszom UE, w tym w szczególności SPOWKP zakupił nowoczesne urządzenia do produkcji folii i opakowań oraz maszyny drukarskie fleksograficzne. Firma MARPOL SA to beneficjent aż 5 umów z SPOWKP: trzech z 2.3, jednej z 2.2.1 i jednej z działania doradczego 2.1. Łączna wartość zrealizowanych projektów netto wyniosła prawie 37 mln złotych. W 2008 roku MARPOL uzyskał nagrodę Euroinwestor Podlasia.
Ale nie tylko firmy podlaskie inwestują w naszym regionie. Masterpress SA z Olsztyna zainwestowała w swoją drukarnię w Białymstoku dzięki funduszom z SPOWKP aż sześciokrotnie realizując projekty na blisko 20 mln złotych, za co została uhonorowana nagrodą Euroinvestor w 2006 roku. Firma ta realizowała też wcześniej jeden projekt w Białymstoku w ramach dotacji inwestycyjnych Phare.
Droga przez mękę, czy programy dla ludzi biznesu
O sukcesie każdego projektu świadczy nie tylko poprawność składanych wniosków o dotacje. Choć jest to niezbędny element w drodze po unijne pieniądze, niemniej ważne jest by już zawartą umowę dotacji realizować świadomie, pod czujnym okiem przedsiębiorcy. Współpraca z przedsiębiorcą w zakresie nadzoru realizacji projektu jest bardzo istotna — wypowiadają się pracownicy Fundacji. Im zaangażowanie beneficjenta jest większe, tym sprawniej przebiega rozliczenie projektu. A nie są to sprawy błahe — w końcu gra idzie czasem o wielkie pieniądze.
Sami beneficjenci o swych doświadczeniach w pozyskiwaniu środków wypowiadają się chętnie. W końcu to ich sukces:
Właściciel AMCO-GAZ Czesław Fiedziuk: W mojej opinii kluczowymi czynnikami wpływającymi na sukces w postaci pozytywnej decyzji przyznającej dotację z Unii Europejskiej są te, które praktycznie leżą po stronie potencjalnego Beneficjenta. To on bowiem musi mieć wizję tego, co chce zrealizować i najlepiej, jeżeli sam opracuje wniosek. Po wtóre, to wnioskodawca musi dołożyć należytej staranności, aby wniosek był zgodny z wytycznymi, i tu niezawodną metodą jest stały kontakt i współpraca z RIF.
Ważnym jest, aby aplikacje dotyczyły przedsięwzięć rzeczywiście niezbędnych i planowanych bez względu na to czy się otrzyma dotację, czy nie. Inwestycje takie bowiem są zawsze dobrze przemyślane i profesjonalnie zaplanowane zarówno pod względem technicznym, jak i ekonomicznym. Sam nadzór przedsiębiorcy nad inwestycją i wykonaniem założeń przedstawionych we wniosku to również ważny element w procesie pozyskania dotacji. Tak więc ostateczny sukces w znacznym stopniu zależy od osobistego zaangażowania przedsiębiorcy.
Prezes MARPOL SA Krzysztof Jakubowski: Projekty zrealizowane w latach 2005 — 2008 ze wspomaganiem finansowym z programu SPOWKP znacznie przyśpieszyły rozwój firmy MARPOL. Projekty powstały w wyniku dokładnej analizy rynku z uwzględnieniem naszych doświadczeń i potencjału ludzkiego. Siła dofinansowania ze środków UE pozwalała nam ustalać bogatsze budżety projektów, a przez to stać nas było na wybór najlepszych dostawców maszyn i technologii. Wdrożone nowoczesne i innowacyjne technologie wytwarzania, wprowadzone na rynek nowe i ulepszone wyroby znacznie poprawiły konkurencyjność firmy na rynku krajowym i zagranicznym. MARPOL z przeciętnego producenta opakowań giętkich w kilka lat urósł na lidera tej branży w kraju, z roku na rok zwiększając również eksport na wymagające rynki UE. O zmianie wizerunku firmy świadczą oferty inwestorów branżowych, liderów rynku światowego, zainteresowanych przejęciem spółki MARPOL.
Nie byłoby takiego sukcesu gdyby nie pomoc ze strony podlaskiego RIF — u, którego kompetentni doradcy zawsze służyli radą i wskazówkami. Instytucja ta jest szczególnie przydatna w przypadku aplikowania przez beneficjentów swoich pierwszych projektów. Należy również pamiętać o ciągłym nadzorze nad realizowanym projektem pod kątem zachowania zgodności z podpisaną umową, gdyż obowiązujące procedury są ścisłe i nie wybaczają błędów lub odstępstw. Przed pierwszą aplikacją warto nie tylko zapoznać się z materiałami dostępnymi na stronach internetowych, ale również skorzystać ze szkoleń organizowanych przez RIF.
Prezes MASTERPRESS SA Mirosław Żywicki: Proces ubiegania się o wsparcie środkami Funduszy Unijnych zaplanowaliśmy bardzo świadomie. Wszystkie planowane inwestycje wynikały z faktycznych potrzeb rynku i umiejętności przewidywania jego rozwoju.
Rozumieliśmy, że poza dobrze napisanymi projektami niezbędna będzie prawidłowa realizacja zgodna z harmonogramami zawartymi we wnioskach, by móc w sposób odpowiedzialny je rozliczyć jak również stały monitoring wskaźników w całym okresie obowiązywania umów. Bardzo ważna jest stała współpraca na każdym z tych etapów z RIF-em, a muszę stwierdzić, że Białystok może pochwalić się bardzo profesjonalnym zespołem doradców i pracowników rozumiejących istotę sukcesu przedsiębiorców. Pomogło to nam uniknąć wielu błędów, efektem czego było rozliczenie wszystkich projektów bez jakichkolwiek problemów, a wielokrotne kontrole potwierdziły słuszność takiej współpracy. Nie bez znaczenia jest też fakt stworzenia w naszej firmie zespołu, który na co dzień odpowiada za poprawność dokumentacyjną i wskaźnikową. Ważnym jest aby pamiętać, że sukcesem będzie dopiero wypełnienie wszystkich zobowiązań zawartych we wnioskach.
|